Ortodonti; çenede, yüz ve dişte var olan yapısal bozuklukların teşhis ve tedavisiyle ilgilenen bir bilim dalıdır. Ortodonti tedavisi, çocukluk çağında diş ve çene gelişimine yardımcı olarak dişlerin doğru pozisyonda şekil almasını sağlar. Yetişkin bireylerde ise mevcut yapısal bozuklukları, çenenin kapanma bozukluğu, dişlerin birbirine tam değmemesi ve çapraşıklık durumlarının düzeltilmesini sağlar.
Bu tedavi, üniversitelerin 5 yıllık diş hekimliği bölümünü okumuş ve 4 yıl daha ortodonti eğitimi almış uzman hekimler tarafından gerçekleştirilmektedir. Ortodontik tanı ve tedavileri yapabilecek olan diş hekimlerine ‘’ortodontist’’ denilmektedir.
Ortodontistler, 5 yıllık diş hekimliği bölümünü başarıyla bitirdikten sonra en az dört yıl bölümle alakalı uzmanlık ve doktora programını başarıyla tamamlayıp, gerekli sınavları da geçmiş kişilerdir. Uzun süreli bir eğitim süzgecinden geçerek, çokça pratik yapmayı gerektiren bir tıp alanıdır.
Ortodontik tedavi, hastaların diş yüzeylerine ya da çene kemiklerine sabitlenen aparatlar yardımıyla yapılır. Hastanın tedavi durumuna göre de bu aparatlar takıp çıkartılabilir. Tedavinin şekli ve süresi, uzman diş hekimi tarafından belirlenir.
Hareketli aparatlar; 7 yaş ve üzerinde uygulanan ve daha çok çocukların yüz değişimlerinin devam ettiği, büyüme çağında uygulanan, çene gelişimine yardımcı ve gelişme potansiyelinin devam ettiği bir süreçte uygulanır.
Sabit aparatlar; Sabit aparatlar; metal, şeffaf ve lingual braketler olmak üzere kendi içinde ayrılır.
Metal braketler; diş yüzeyine özel bir maddeyle yapıştırılır. Aralarında geçen teller sayesinde dişlerin hareket etmesi sağlanır. En sıklıkla kullanılan braketlerdir.
Şeffaf braketler; diş rengindedir ve tamamen şeffaf malzemeden üretilir. Daha az görünmesi nedeniyle yetişkinlerde estetik açıdan tercih edilir.
Lingual braketler; dişlerin iç yüzeyine uygulanması sebebiyle dışarıdan gözükmez. Estetik oluşu, yine yetişkinler tarafından tercih edilme sebebidir. Dişlerin arka yüzeyine yapıştırılması açısından önde olan braketlerin tedavi süresine göre daha uzun bir tedavi süresi gerektirir.
Çocuklarda daimi dişlerin çıkmaya başladığı andan itibaren bu tedavi uygulanabilir. Daimi dişler, çocuklarda 6-7 yaşlarında başlar, 12 yaşına kadar devam eder. Bu dönemler, ağız ve çene yapısının gelişme potansiyelinin başladığı ve sürdüğü yaşlardır. Bu nedenle varsa yapısal bozuklukların teşhisi ve tedavisi amacıyla bir uzman diş hekimine başvurmak önemlidir. Yetişkin hastalarda tedavi her yaşta mümkündür. Yalnız artan yaşla beraber erişkinlerin tedaviye olan toleransının azabileceği göz ardı edilmemelidir.
Ortodonti tedavisinin süresi, hastanın tedavi durumuna ve şekline göre değişmekle beraber ortalama 6 ile 24 ay arası sürebilmektedir. Tedavi süresince hastaların, hekim tarafından yenilmemesi gereken yiyeceklerden uzak durması ve ağız sağlığına dikkat etmesi gerekir. Böylelikle tedavi süresi kısalacak ve tedaviden olumlu sonuç alınacaktır.
Diş Teli Tedavisi Nedir ve Nasıl Uygulanır? başlıklı yazımızı okuyarak diş teli tedavisi hakkında daha detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
Herhangi bir diş teli kullanılmadan üç boyutlu yazıcılar sayesinde uygulanan bir tedavidir. Invisalign plakları sayesinde uygulanan tedavi, diş teli taktırmak istemeyenlere alternatif bir çözümdür. Plaklar, şeffaf ve özel bir maddeden elde edilir, dişleri tamamen sarar. Herhangi bir ağrıya sebep olmaz. Plaklar takılıp çıkarılabildiği için hijyenik açıdan da kolaylık sağlamaktadır. Klasik tedavide olduğu gibi yemek yerken fıstık, mısır vb. yiyeceklerin tellerin arasına girmesiyle oluşan yemek yeme sıkıntısı görülmez. İstediğiniz yiyecekleri özgürce ve mutlulukla yeme olanağı sunar. Gözle fark edilmiyor olması, rahat kullanım sağlaması, kolay temizlenmesi, dilediğini yeme özgürlüğü sunması, bu tedavi yönteminin sağladığı en önemli avantajlardan birkaçıdır.
Bu tedavi için öncelikle hastanın uzman diş hekim tarafından muayene edilmesi ve yine hekim tarafından hastanın durumuna uygun bir teşhis ve tanı konulması gereklidir. Çocuklara ve yetişkinlere uygulanabilir olmakla beraber, çocuklarda ağız gelişiminin tamamlanmış olması; süt dişlerin yerini de daimi dişlerin tamamlanmış olması gereklidir. Yetişkinlerde ise mevcut ağız ve çene bozukluğunun olmaması gerekir. Hastaya diş çekimi yapılacaksa, bu tedavinin tercih edilmemesi daha doğru olacaktır.
Plakların temizliği de aynı kullanımı gibi çok kolay olup, eski bir diş fırçası yardımıyla macun kullanarak fırçalanmalıdır. Tabii ki plakları takmadan önce de mutlaka diş ve ağız temizliği yapılmalıdır.
Plaklar hazırlanırken tamamen kişiye özel olarak hazırlanmaktadır. Öncelikle hastanın ağız içi ve diş kontrolleri yapılır, varsa çürükler temizlenir. Sonrasında hastanın ağız ölçüsü alınır. Bilgisayar sistemi üzerinden hastanın bütün ağız hareketleri taranarak, yapabileceği tüm ağız hareketleri, dişlerin hareket etme senkronizasyonu tespit edilerek bir simülasyonu çıkarılır. Bu aşamalardan sonra plakların üretimine geçilir.
Tedavi boyunca ayda bir diş hekimi kontrolüne gitmek yeterli olacaktır. Her ay hastaya iki tane plak verilir. Verilen bu plakları tedavi boyunca 15 günde bir değiştirmek gerekir.
Gelişen teknoloji ile ilerleyen yıllarda daha ağır diş vakalarını bu yöntemle tedavi etmek mümkün olacaktır.
ORTODONTİ UZMANI