Diş teli tedavisi, diğer adıyla ortodonti, diş hekimliğinin bir uzmanlık alanıdır. Bu tedaviyi uygulayan diş hekimlerine ortodontist adı verilmektedir. Ortodontik tedavi, diş ve çevre dokularından kaynaklı ağız ve yüz anomalilerinin, düzensizliklerinin teşhisi ve tedavisi durumlarında uygulanır.
Diş teli tedavisindeki amaç, sağlıklı dişlere sahip olma, güzel bir gülümsemeye ulaşma isteğidir. Daha önceleri estetik görünüm için uygulanan bu tedavi, son yıllarda insanların bilinçlenmesiyle daha çok diş sağlığı için uygulanmaya başlanmıştır.
Bu tedavi yöntemi, artık sizlere hayal ettiğiniz sağlıklı dişlere ulaşma imkânı sağlayacak, modern teknolojinin sunduğu yöntemle yaşam kaliteniz artacaktır. Hangimiz rahatça elimizi ağzımıza götürmeden, bol bol kahkaha attığımız fotoğraflar çekilmek istemez ki? Siz de eğer sağlıklı bir gülüşe sahip olmak istiyorsanız, vakit kaybetmeden mutlaka uzman diş hekimine başvurmalısınız. Unutmayın ki bu sürecin sonunda mutlulukla hayata gülümseyeceksiniz.
Doğuştan gelen yapısal özellikler ve çenemizin karakteristik yapısı tedaviyi zorunlu kılar. Estetik açıdan güzel bir gülüş, tabiri caizse inci gibi bir diş yapısına sahip olmak hepimizin arzusudur. Bunun yanı sıra sadece dış görünüm değil sağlık açısından da düzgün olmayan bir diş yapısı, gündelik hayatta sıkıntılara yol açabilmektedir. Örneğin alt ve üst dişlerimizin birbirine değmesi ve hafif aşındırmalar bu sağlık sorununa sebep olmaktadır. Dişlerimizin yamuk olması, yemek yerken, bir şeyler içerken veya konuşurken bizi zorlar. Ağzımızdan çıkan kelimelerin tam telaffuzu, zorlanmadan konuşabilmek, bu tedavinin uygulanmasını gerektirir.
Eğer dişlerinizde çürük varsa öncelikle onlar temizlenir. Ardından diş hekiminin önereceği şekilde çekilmesi gereken bir diş veya yapılması gereken bir dolgu varsa yapılır bunlar yapıldıktan sonra tel takma tedavisine geçilir. Tedaviye başlanırken ağız bölgesine elips şeklinde bir araç takılır. Tabii ki bu araç ağzı açık tutmaya yarar. Dişleri, arzulanan pozisyona alabilmek için sürekli olan hafif bir basınç gerekir. Bunun için dişlere yapışan ve üzerinden tellerin geçebileceği delikler bulunan aparatlar kullanılır. Bu aparatlara braket de denir. Bu braketlere tutturulan tel, dişleri düzgün bir hale getirene kadar basınç uygular. Böylece zaman içinde dişlerin istenilen duruma gelmesi amaçlanır. Ortodontik tedavinin amacı, dişlerin kemik içinde zamanla istenilen noktaya hareket ettirilmesidir. Kısa ve seyrek randevularla istenilen sonuca ulaşılır. Ayrıca hastaların taleplerine göre metal, cam, seramik braket gibi tedavi seçenekleri de bulunur.
Genel olarak tedaviye 10-12 yaşından önce başlanmaz. Randevuda öngörülen tedaviye henüz başlanmasa bile gelişim düzensizliklerinin izlenilebilmesi açısından muayene ve röntgenlerin yapılması önemlidir. Çocuklardaki gelişim, yüz bölgesinde 7 yaş ve üzerinde devam ettiği için ilk muayenenin bu yaşlarda yapılması önem arz eder.
Yetişkinlerde ortodonti tedavisi her yaşta uygulanabilir. Diş çekimlerine bağlı olarak dişlerin yer değiştirmeleri ve düzensizlikler, her yaşta ortaya çıkabilir. Güzel bir gülüşe sahip olmak, her yaşta mümkündür.
Öncelikle tel tedavisi, dikkat edilmesi gereken uzun bir süreçtir. Diş hekiminin söylediklerine uyulması, istenilen sonucu alabilmek için gereklidir. Tel takıldıktan sonra bir süre ağrı hissedilebilir. Tedavi sürecinde bazı yiyeceklerin tüketimine dikkat edilmelidir. Elma, armut, cips, kuruyemiş gibi sert kabuklu yiyeceklerle; sakız, jelibon gibi dişe yapışan yiyecekler; alkollü ve gazlı içecekler, dişlerinizdeki braketleri yerinden oynatabilir. Bu nedenle yemek seçilirken daha çok yumuşak, sulu ve kolay parçalanabilen yiyecekler tercih edilmelidir. Spor yapanlar ise yüze alacağı darbelere karşı daha dikkatli olmalı veya spora bir süre ara vermelidir.
Dişlere takılan braketlerin zarar görmemesi için dişler fırçalanırken, yumuşak bir fırça yardımıyla hafifçe, dairesel hareketlerle ve bastırmadan fırçalanmalıdır. Ara yüz fırçaları kullanmak, braketlerin arasını temizlemek için idealdir. Bunların haricinde tek ucu sertleştirilmiş olan diş ipleri de tercihen kullanılabilir.
Metal braket (diş teli) takmak istemeyenler için porselen diş telleri mevcuttur. Seramik braket ve diş renginde olarak da bilinen porselen diş telleri, yetişkinlerin estetik görünümü açısından tercihi olmuştur. Yalnız metal diş telleri görüntü açısından pek tercih edilmek istenmese de dayanıklı oluşu ve hızlı tedavi süreci sağladığı için önerilmektedir.
Genel olarak çürüğe yol açtığı gözlemlenmemiştir ancak teller ağızda yiyeceklerin birikimine sebep olacağı için tellerin arası çok iyi temizlenmelidir. En az günde iki kez, sabah ve akşam olmak üzere dişlerin fırçalanması gerekir. Buna uyulmaması durumunda dişte çürümeler meydana gelebilir.
Randevu genellikle hastaların ihtiyacına göre belirlenir. 4-8 haftada bir randevuya gitmeleri gerekir.
Ortodontist, braketleri çıkarırken diş yüzeyinde yapıştırıcı izi kalacaktır. Kalan yapışkanlar özel maddelerle çıkartılır. İşlem sırasında bir acı ve ağrı olmaz.
Bu süre değişkenlik gösterebilir. Genellikle bir tel takma süresi 18-24 ay kadardır. En çok merak edilen hususlardan biri de tellerin çıktıktan sonra bozulmaların yaşanma olasılığıyla alakalıdır. Dişler, teller çıkarıldıktan sonra eski pozisyonuna dönme eğilimindedir. Bunu engellemek için pekiştirme apareyleri kullanılır. Yine bu apareyler diş hekiminin önerdiği sürelerde kullanılmalıdır.
Teknoloji alanında yaşanan gelişmeler, bir çok yeniliği de beraberinde getirmiştir. Bu gelişmelerden biri, çapraşık dişlerin tedavi edilirken, tellerin başkaları tarafından fark edilmemesini sağlayacak şekilde tasarlanmasıdır. Lingual yöntem dediğimiz yöntem, diğer adıyla görünmeyen diş telleri yöntemi, dişlere takılan tellerin, dişin ön yüzüne değil de arka yüzüne, yani dilden tarafa olan kısmına takılması işlemidir. Böylelikle tellerin dişin ön yüzeyinde olmasını istemeyen ve estetik görünüme çok önem veren hastalar için bir hayli sevindirici bir yöntemdir.
Uyum sürecinde büyük rahatsızlıklar yaşanmaz. İki ile dört hafta arasında, yanaklar ve dilin alışması, uyum göstermesi sürecinde hafif rahatsızlık duyulabilir. Bu teknik sayesinde, hasta, hayal ettiği doğal dişlere sahip olur. Başkaları tarafından fark edilmediği için de utanarak, çekinerek değil, özgürce ve dilediği gibi gülümser.
Her yaş grubu bu tedavi yöntemine başvurabilir. Hastanın diş yapısına göre bir tedavi planı uygulanır. Hastanın varsa özel talepleri dikkate alınır. Yine kişiye özel braketler hazırlanarak dişlere yerleştirilir. Konuşma ve çiğneme problemlerini en aza indirecek şekilde dizayn edilir. Dişte oluşabilecek tahrişler 2-3 hafta içinde geçer.
Aynı klasik diş teli tedavisinde olduğu gibi, dişlere zarar vermemek için kesinlikle yumuşak uçlu ve düz bir fırça yardımıyla dişler bastırılmadan fırçalanmalıdır. Önerilen fırçalama şekli günde en az 2-3 kez şeklindedir. Düz fırçalar harici diş hekiminin önereceği ara yüz fırçaları, diş aralarına ulaşılmasını sağlar. Dişlerin kuvvetlenmesi için kullandığımız macunun da fluoridli olması ve aynı şekilde fluoridli ağız bakım suyu kullanılması, tedavi sürecinde bakteri oluşumunu engeller. Günde en az bir defa diş ipi kullanımı tam bir bakım sağlama açısından büyük önem taşır.
Herhangi bir diş teli kullanılmadan üç boyutlu yazıcılar sayesinde uygulanan bir tedavidir. Invisalign plakları sayesinde uygulanan tedavi, diş teli taktırmak istemeyenlere alternatif bir çözümdür. Plaklar şeffaf ve özel bir maddeden elde edilir, dişleri tamamen sarar. Herhangi bir ağrıya sebep olmaz. Invisalign tedavisinde plaklar takılıp çıkarılabildiği için hijyenik açıdan da kolaylık sağlamaktadır. Klasik tedavide olduğu gibi yemek yerken fıstık, mısır vb. yiyeceklerin tellerin arasına girmesiyle oluşan yemek yeme sıkıntısı görülmez. İstediğiniz yiyecekleri özgürce ve mutlulukla yeme olanağı sunar. Gözle fark edilmiyor olması, rahat kullanım sağlaması, kolay temizlenmesi, dilediğini yeme özgürlüğü sunması, bu tedavi yönteminin sağladığı en önemli avantajlardan birkaçıdır.
İçimizden geldiği gibi özgürce bol bol kahkaha atmak, hepimizin en büyük arzusudur.
Modern bireyler olarak hepimiz, hayatımızda, sağlıklı, düzgün ve estetik açıdan bembeyaz, temiz bir gülüşe sahip olmayı isteriz. Modern teknoloji ise her geçen gün gelişmekte ve bize bu tedavi olanaklarını sunmaktadır. Bu olanaklardan yararlanmak ve hayatını daha kaliteli yaşamak hepimizin hakkıdır. Herkese, yaşamını daha mutlu geçirdiği, hayata daha pozitif baktığı ve bolca gülümsediği günler dileriz.
ORTODONTİ UZMANI