Diş çürüğü, günümüzde sıkça rastlanan rahatsızlıklardan biridir. Ağız ve diş sağlığı, günlük rutinde önem verilmesi gereken bir konudur. Sağlıklı dişlere sahip olmak için her yaşta dişler günlük periyotta fırçalanmalı ve bakım suyu, diş ipi gibi ürünler kullanılmalıdır. Günlük ağız ve diş sağlığı rutininden uzak kalındığı durumlarda diş çürüğü ve dişeti rahatsızlıkları meydana gelebilir. Diş çürüğünün farklı nedenleri bulunmaktadır. Yaşa bağlı olarak nedenleri de farklılık gösterebilmektedir. Hızlı ilerleme potansiyeline sahiptir. Diş çürüğü tedavi edilmediğinde diş kayıplarına yol açabileceği gibi, genel vücut sağlığını da olumsuz etkileyebilir. Ağız ve diş sağlığı problemlerinin en aza indirilmesi için ağız ve diş temizliği işlemleri alışkanlık haline getirilmelidir.
Ağız ve diş sağlığı konusunun en büyük sorunlarında biri de diş çürüğüdür. Diş çürüğünün pek çok nedeni bulunabilir. Diş çürüğü, çürük yapıcı plak bakterileri kaynaklı olarak oluşur. Bu bakterilere karyojenik bakteriler denir. Karyojenik bakteriler, karbonhidratları fermante ederek organik asit oluşumuna yol açar. Organik asitler, dişin minesini ve dentin dokularını parçalar. Diş çürümesi, dişin mineralize yapısının bozulması nedeniyle ortaya çıkan enfeksiyöz bir hastalıktır.
Dişlerde çürük oluşumunun farklı nedenleri olabilir. Bunlardan en önemlisi genetik faktörlerdir. Bu durumda öncelikle ailenin diş sağlığı geçmişine bakılmalıdır. Genetik geçmişte sağlıklı diş yapıları mevcut değilse ağız ve diş sağlığına ekstra özen gösterilmelidir. Diş çürüğüne neden olan diğer faktörlere dişlerin çapraşıklığa yol açan dizilimde olması, dişlerin yapısal özellikleri ve dişlerin gelişim sırasında geçirdikleri aşamalar örnek verilebilir.
Plak oluşumu, diş çürüğüne en sık yol açan nedenlerden biri olup dişlerde yemek birikiminin fazla olduğu alanlarda daha çok oluşmaktadır. Plak, ayrıca diş etlerine zarar veren bakterileri içermektedir. Temizlenmediği durumlarda tartara dönüşebilir. Özellikle arka dişlerde plak oluşumuna bağlı diş çürüğü sıkça görülmektedir. Bu nedenle diş ipi kullanımı, plak oluşumunu önlemede oldukça etkilidir.
Yemek sonrası diş aralarında kalan yiyecekler, dişlerde bakterilerin artmasına ve diş çürüğü oluşumuna zemin hazırlamaktadır. Bu nedenle öğün aralarından sonra ve gece yatmadan önce dişlerin fırçalanması, günlük diş ipi kullanımı önemlidir.
Diş çürüğü için farklı tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Bunlardan en sık bilinen uygulama, diş dolgusudur. Diş dolgusunun farklı çeşitleri bulunmaktadır. Amalgam dolgu, kompomer ve kompozit dolgu, cam iyonomer içerikli dolgu gibi çeşitlerdir. Amalgam dolgu; çürüyen ve zayıflayan bölgelere amalgam ile dolgu işleminin uygulanmasıdır. Kompomer ve kompozit dolgular; diş çürüklerinin ilerlemiş olduğu durumlarda uygulanır. Diş, temizlenerek koruyucu maddeler uygulanır ardından dişe uygun renkte kompomer/kompozit malzemeler ile diş dolgusu yapılır. Cam iyonomer içerikli dolgu uygulamasında dolgu, diş dokusuna bağlanarak flor salınımı gerçekleştirir. Flor salınımı, diş çürüğü oluşumunu engellemeye yardımcı olmaktadır.
Çocuklarda diş çürümesi, sıkça rastlanan bir durumdur. Süt dişlerinde de çürüme görülebilir. Bu nedenle küçük yaştan itibaren çocuklara, uygun diş fırçaları ve diş macunları ile diş fırçalama alışkanlığı kazandırılmalıdır. En az günde iki defa dişlerin fırçalanması, çocuklar için de günlük rutinde bulunmalıdır.
Çocuklarda diş çürüğünün engellenmesi ve tedavi edilmesi için farklı tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Fissür örtücü uygulama, flor uygulaması gibi uygulamalar, çocuklarda çürük oluşumunu önlemeye yönelik uygulamalardır. Flor uygulaması, hassasiyet problemi için de uygulanabilmektedir. Fissür örtücü uygulama ise diş yüzeyini örterek çürük oluşumunun engellenmeye çalışıldığı bir uygulamadır.
Dolgu uygulamaları da çocuklarda diş çürüğü tedavisinde uygulanan çözümlerden biridir. İlerlemiş durumda olan çürükler için dolgu uygulaması yapılmaktadır. Dişin durumuna göre dolgu çeşidi belirlenmektedir. İlerlemiş çürüklerde ve şiddetli ağrılara sebep olan durumlarda süt dişlerine kanal tedavisi uygulaması gerekebilir.
Çocuklarda süt dişinin kaybedildiği durumlar da görülebilir. Bu durumlara genelde neden olan, diş çürükleridir. Süt dişi kaybedildiği durumlarda dişler arasına yer tutucu uygulamaları yapılabilir. Bu uygulama, dişlerin kaymasını önleyerek yapısının ve konumunun korunmasını sağlamaktadır.
DİŞ HEKİMİ